เช็กอาการ “สโตรก” โรคที่ต้องแข่งกับเวลา!
เช็กอาการ “สโตรก” โรคที่ต้องแข่งกับเวลา!
“4 ชั่วโมงครึ่ง” คือช่วงเวลาทองของผู้ป่วยโรคสโตรก (Stroke) หรือโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน หากผู้ป่วยที่เป็นสโตรกซึ่งเกิดจากหลอดเลือดสมองมีลิ่มเลือดอุดตันอยู่ในความดูแลของแพทย์ได้ทันท่วงทีและรับการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือดภายใน 4 ชั่วโมงครึ่งนับตั้งแต่เริ่มเกิดอาการ จะสามารถลดการตายของเซลล์สมอง และช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาเป็นปกติได้อย่างรวดเร็ว
บทความนี้จึงขอพามาเช็กอาการของโรคสโตรกที่ต้องรู้ เพราะทุกวินาทีคือชีวิต ยิ่งถึงมือแพทย์เร็วโอกาสกลับมาเป็นปกติก็ยิ่งเพิ่มมากขึ้น
รู้จักกับโรค Stroke
โรคสโตรกหรือโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน (Stroke/Cerebrovascular accident/CVA) เกิดจากหลอดเลือดแดงในสมองตีบ ตัน หรือแตก ทำให้เนื้อสมองบางส่วนที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกายตายและหยุดสั่งงาน จึงเกิดอาการอัมพาตบริเวณร่างกายส่วนนั้น ๆ ขึ้นอย่างฉับพลัน มักพบในวัยกลางคนขึ้นไป สามารถเป็นได้ทั้งหญิงและชาย
ใครบ้างที่เสี่ยงเป็น Stroke
โรคสโตรกมีโอกาสเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย แต่กลุ่มเสี่ยงที่ต้องระวังเป็นพิเศษคือ
- ผู้สูงอายุ
- ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือดื่มแอลกอฮอล์จัด
- ผู้ที่มีพ่อแม่หรือญาติพี่น้องเป็นสโตรกหรือโรคหลอดเลือดสมอง
- คนอ้วนหรือมีน้ำหนักเกิน
- ผู้ที่ขาดการออกกำลังกาย
- ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน หรือภาวะไขมันในเลือดสูง
- ผู้ที่เป็นโรคหัวใจ หรือเคยผ่าตัดหัวใจมาก่อน
เช็กอาการสโตรกก่อนสายเกินแก้!
- แขนขาซีกหนึ่งอ่อนแรง เกิดขึ้นอย่างฉับพลันทันที
- ปากเบี้ยว เวลายิ้มกว้างเห็นมุมปากตกข้างหนึ่ง
- พูดอ้อแอ้หรือพูดไม่ได้
- กลืนลำบากหรือกลืนไม่ได้
โรคสโตรกป้องกันได้
- งดสูบบุหรี่
- เลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- ลดอาหารที่มีไขมันมาก
- ควบคุมน้ำหนัก
- หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ
- หมั่นตรวจเช็กร่างกาย ถ้าพบว่าเป็นโรคความดันโลหิต เบาหวาน หรือภาวะไขมันในเลือด ให้ดูแลรักษาอย่างจริงจังให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
สรุป
ผู้ป่วยทุกคนที่มีอาการแขนขาซีกหนึ่งชาหรืออ่อนแรง ปากเบี้ยว พูดไม่ได้ ควรรีบพาผู้ป่วยไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลใกล้บ้านให้เร็วที่สุดเพื่อให้เข้ารับการรักษาได้ทันท่วงที แม้แต่ผู้ที่มีอาการเพียงชั่วขณะและหายได้เองก็อย่าชะล่าใจ ควรไปพบแพทย์โดยเร็วเช่นกัน
สำหรับผู้ป่วยที่เป็นสโตรกซึ่งแพทย์ตรวจพบว่ามีสาเหตุจากหลอดเลือดสมองมีลิ่มเลือดอุดตัน แพทย์จะให้การรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือด ซึ่งจะต้องให้ภายใน 4 ชั่วโมงครึ่งนับตั้งแต่เริ่มเกิดอาการจึงจะได้ผลดี คือช่วยเปิดทางให้เลือดไปเลี้ยงเซลล์สมองได้เป็นปกติ และช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาแข็งแรงเป็นปกติได้อย่างรวดเร็ว
หลังจากพบแพทย์แล้วควรติดตามการรักษาและกินยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันไม่ให้อาการอัมพาตกำเริบซ้ำ
อนึ่ง สำหรับผู้ป่วยที่แพทย์ตรวจพบว่ามีสาเหตุจากหลอดเลือดสมองแตก แพทย์อาจจำเป็นต้องทำการผ่าตัดสมองอย่างเร่งด่วน และจะไม่ให้ยาละลายลิ่มเลือดแก่ผู้ป่วยเป็นอันขาด เนื่องเพราะยานี้มีผลทำให้เลือดออกในสมองมากขึ้น เป็นอันตรายได้
อ่านข้อมูลโรค สโตรกหรือโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน เพิ่มเติม
คุณสามารถเช็กอาการ แขนขาอ่อนแรง, ชา, เวียนศีรษะ บ้านหมุน ซึ่งเป็นสัญญาณของโรคสโตรกหรือโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน ได้ที่ Smart Doctor โปรแกรมตรวจอาการเบื้องต้นอัจฉริยะ จาก Doctor at Home
ข้อมูลล่าสุด : 15 ส.ค. 2566